Izabela Monika Bill

Desperacja, wymóg komercyjny czy jawna poetycka prostytucja?

Coraz częściej spotykam się z barbarzyństwem i gwałtem na poetach i ich twórczości -  w postaci życzenia sobie od nich opłaty za swoje wystąpienie. W zasadzie nie wymagałoby to komentarza, bo wiadomo, że pisanie poezji to ciężka praca i wynagrodzenie za to się należy. Jednak mimo krytyki i potępiania takiego zachowania różnych klubów, kawiarni czy innych instytucji, znajdują się tacy twórcy, którzy, o zgrozo, zapłacą za swoje wystąpienie. 
I ja tego nie rozumiem. Wszyscy narzekają i klną na takie propozycje, ale jak przyjdzie co do czego, to okazuje się, że pieniądze zawsze się znajdą. Czy to desperacja,  a może komercja, siła pieniądza, nowe prawa kapitalizmu czy jakiś inny diabeł? Jedno jest pewne, przez takich ludzi - pseudopoetów, bo prawdziwy poeta ceni siebie i swoją twórczość, nie ma pieniędzy na kulturę i wynagrodzenia dla artystów. Po co przeznaczać budżet na honoraria dla twórców skoro ich stać na zapłacenie za swój występ? Czy prawdziwych poetów już po prostu nie ma? Kto stanie w obronie pracy kulturalnej, poetyckiej, jak nie jej twórcy? Nie rozumiem, czemu ludzie sami pozbawiają się dochodu za własną pracę? Przecież każdy ma jakieś zobowiązania finansowe. W dzisiejszych czasach, trudnych  i ciężkich czasach, liczy się każdy pieniądz. Pisanie poezji to praca jak każda inna, a nawet więcej, bo większość zawodów wykonuje się machinalnie, nie trzeba myśleć. Kasjerce się płaci, pani w przedszkolu, a nawet prostytutce. Koncerty, sztuki teatralne, opera, filharmonia- za to wszystko płacimy kupując bilet. Dlatego płacimy, bo tego wymaga kultura, bo to czyjaś praca. Czy ktoś widział aktora, który płaci reżyserowi za swoje wystąpienie w filmie? Pomijam problem łapówek. Każdy ceni swój zawód, bo to często źródło utrzymania. Wbrew pozorom uprawianie poezji to ciężki kawałek chleba. Wymaga dużo czasu i zaangażowania. W tych czasach poeta musi być i swoim managerem, prowadzącym, negocjatorem. Pisze tony maili do instytucji z zapytaniem o spotkanie. Często dostaje salę za darmo, ale za to nie otrzymuje wynagrodzenia. Promocja to ważna rzecz i trzeba się pokazywać, wyrabiać nazwisko. Niestety, co najdziwniejsze, za swoje spotkania płacą osoby, które mają już jakiś dorobek literacki. Tak artystów przyzwyczajają instytucje kulturalne do wołania pieniędzy za udostępnianie sali. Opłata często nie zawiera nawet poczęstunku, czy mikrofonu i jest na ograniczony okres czasu. Spotkałam się też z dyskryminowaniem osób czy stowarzyszeń, które chciałyby skorzystać z miejsca za darmo. Dyskryminacja polegała na wielu ograniczeniach, np. zabieraniu terminów dla tych, którzy mogą i chcą zapłacić. W ogóle zastanawia mnie też fakt, że kawiarnie godzą się wynająć pomieszczenie na wieczór poetycki za darmo. Jednak czy to faktycznie za darmo? Bo wiadomo, że prawie każdy zaproszony gość kupi kawę/herbatę czy ciastko. A co z tego ma artysta? Może sprzeda jakiś tomik? Czy na samej satysfakcji da się wyżyć? Oczywiście, że nie! Samym powietrzem nie da się żyć, choć potrzebne jest do życia. Mówi się, że z poezji nie da się wyżyć, dałoby radę, gdyby poeci samych siebie traktowali poważnie. Ktoś, kto płaci za swoje wystąpienie nie jest godzien uprawiać żadnego rzemiosła. Prawdziwy poeta się ceni. Jego dzieła to jego dzieci. Kto przy normalnych zmysłach odda swoje dziecko i zapłaci jeszcze za to? Artyści, którzy płacą za siebie, dorabiają rogi nam poetom prawdziwym. To zdrada i gwałt na naszej pracy. Takich pseudopoetów trzeba potępiać, szykanować do bólu. To nie są prawdziwi artyści z krwi i kości, prawdziwy artysta sam sobie nie wbija noża w plecy. Prawdziwy artysta chce godnie żyć, jak każdy człowiek. Bo poeta to przede wszystkim człowiek. Jeść musi, płacić rachunki musi, wyglądać musi, bo wygląd artysty to jego wizytówka, tym zarabia na życie. Poezja wymaga oprawy, a oprawa to nie tylko kasa, to dbanie o gardło, ćwiczenie przed lustrem. Tak samo jak szykujemy się do pracy - elegancki ubiór, makijaż, uśmiech na twarzy. Kto ma własną firmę, to wie ile trzeba włożyć w nią serca, żeby były zyski. Poeta to pracownik, ma tak samo jak każdy inny, tylko zatrudnia go poezja. To więcej niż etat, nie liczy się godzin, pisząc utwory. Poezja musi być doceniona honorarium. Nie dajmy odebrać nikomu tego przywileju. 

23 czerwiec 2015  o  12:07

Dziękuję Ci za ten artykuł. Otworzyłaś mi oczy na pewne sprawy, które dotąd wydawały mi się niezrozumiałe. Chyba jednak jestem trochę naiwna :) Pozdrawiam!

Od 2 do 10000 znaków